zachowywać się
  • się
    21.02.2002
    21.02.2002
    Czy przy zbiegu dwóch czasowników zwrotnych można powtórzyć słowo się, np. „Nie da się ustosunkować się”, „Ośmielam się nie zgodzić się”. W tych przykładach unikamy powtórzenia i mówimy: „Nie da się ustosunkować”, „Ośmielam się nie zgodzić”. Jednak w niektórych sytuacjach niepowtórzenie się może prowadzić do nieprecyzji, np. kiedy słyszymy „Zdecydowałem się dobrze prowadzić”, to nie wiemy, czy mówiącemu chodziło o prowadzenie czegoś (np. samochodu), czy o prowadzenie się.
    I drugie pytanie: jak zachowuje się się w gerundiach? W „Innym słowniku języka polskiego PWN” przy słowie konduita podano synonim prowadzenie. Czy forma prowadzenie się jest błędna? Znów ta sama wątpliwość: kiedy słyszę: „Jej prowadzenie pozostawia wiele do życzenia”, od razu myślę o prowadzeniu samochodu, prowadzeniu w klasyfikacji, ale nie o prowadzeniu się.

    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • zachowanie (się) konstrukcji

    6.10.2022
    6.10.2022

    Dzień dobry,

    proszę o komentarz w sprawie sformułowań „zachowanie konstrukcji” oraz „zachowanie się konstrukcji”. W literaturze przedmiotu związanej z budownictwem można spotkać obie formy. Niektórzy profesorowie budownictwa nie mówią o „zachowaniu się konstrukcji” tylko o „zachowaniu konstrukcji”, twierdząc, że „się” personifikuje konstrukcję.

    Problem, o którym piszę dotyczy procesów fizycznych takich jak deformacje konstrukcji pod wpływem obciążenia, pękanie, zniszczenie itp.

    Pozdrawiam

  • patyczkować się
    24.03.2006
    24.03.2006
    Dzień dobry!
    Pragnąłbym się dowiedzieć, jaka jest geneza zwrotu patyczkować się.
    Dziękuję za odpowiedź.
    P.
  • Skąd się wzięła polszczyzna?
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Państwo,
    dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
    Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
    Filip Cerkaski
  • Wrony wybrały się na wyprawę wojenną
    20.03.2016
    20.03.2016
    Mam pytanie związane z indiańskim ludem Crow, czyli po polsku Wronami. Czy należy używać rodzaju męskoosobowego, jak w przypadku innych ludów indiańskich (Siuksowie przyjechali, Szejenowie napadli, Szaunisi powędrowali, Wrony zgodzili się), czy jednak niemęskoosobowego, bo w końcu Wrony to wrony. Mnie ta druga wersja się nie podoba, bo brzmiałaby śmiesznie, np. Wrony wybrały się na wyprawę wojenną – jakby się czytało o ptakach, nie o ludziach.
  • Zachowanie się a zachowanie, zdecydować się a zdecydować
    31.01.2017
    31.01.2017
    Jaka jest różnica między zachowanie a zachowanie się, zdecydować a zdecydować się?
  • znikające się
    11.01.2010
    11.01.2010
    Czy rzeczowniki odsłowne na -anie, -enie, -cie utworzone od czasowników zwrotnych zachowują zaimek się? Czy poprawne są np. używane w reklamach wyrażenia skuteczny środek przeciwko poceniu, krem przeciw efektom starzenia?
  • Jak szybko się starzeją słowniki?
    4.01.2013
    4.01.2013
    Mnie zastanawia taka rzecz. Wiadomo przecież, że język się zmienia: jedne słowa wychodzą z użycia, pojawiają się nowe. Dlatego wszystkie stare informacje czy też słowniki tracą na aktualności. Zastanawia mnie, z jakich słowników (chodzi mi o rok wydania) mogę jeszcze korzystać, a które już straciły na wartości?
  • Nie pal jana
    6.01.2014
    6.01.2014
    Droga Redakcjo,
    zastanawia mnie etymologia wyrażenia „Nie pal Jana (jana?)”. Bardzo proszę o wytłumaczenie, skąd wzięło się takie stwierdzenie.
    Pozdrawiam
  • s (bez kropki)
    1.02.2016
    1.02.2016
    Tym razem mam pytanie dotyczące zapisu skrótu sekundy. Czy po skrócie s postawienie kropki będzie traktowane jako błąd? Według ogólnych zasad po skrótach jednoliterowych należy stawiać kropkę. Chyba że ten skrót jest traktowany jako jednostka miar i wag?
    Pozdrawiam
    Agnieszka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego